Seyahat ve kültürel yaşama katılmak, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nde temel bir hak olarak tanımlanmıştır. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü de seyahat etme özgürlüğünü, bireylerin mutluluğu için vazgeçilmez bir insan hakkı ve turizmi, insan sağlığını destekleyen temel bir ihtiyaç olarak görmektedir. Turizm sektöründeki firmalar ve tesisler de bu doğrultuda misafirlerine en iyi deneyimi sunabilmek için çalışmalar yürütmektedir. Peki tüm misafirlerine eşit oranda iyi bir deneyim sunabiliyorlar mı?
Dünya genelinde 1 milyardan fazla insan, yani dünya nüfusunun yaklaşık %15'i, bir engelle yaşamaktadır. Türkiye’de ise engelli bireylerin toplam nüfus içindeki oranı yaklaşık %12,9 olarak belirtilmektedir. Bu oranlar, gerek Dünyada gerekse Türkiye’de, engelli bireylerin sayısının ne kadar yüksek olduğunu ve onların yaşam kalitesini artırmanın ne kadar kritik bir konu olduğunu açıkça göstermektedir.
Erişilebilirlik kavramı, özellikle bu geniş nüfus grubunun ihtiyaçlarını karşılamak için hayati bir öneme sahiptir. Erişilebilirlik, fiziksel, dijital ve sosyal alanlarda herkesin hizmetlere eşit şartlarda erişimini sağlama prensibine dayanır. Bu, yalnızca engelli bireyler için değil, yaşlılar, geçici sağlık sorunları olan bireyler ve çocuklu aileler gibi farklı gruplar için de büyük bir gerekliliktir.
Engelli bireylerin toplumsal hayata eşit şekilde katılabilmesi için erişilebilirlik standartlarının uygulanması, insan hakları açısından bir zorunluluk olduğu kadar, ekonomik ve sosyal kalkınma için de bir fırsattır. Daha erişilebilir bir dünya, yalnızca bireysel yaşam kalitesini artırmakla kalmaz; aynı zamanda daha kapsayıcı ve sürdürülebilir bir toplumun inşasına katkıda bulunur. Bu bağlamda, erişilebilirlik yalnızca bir etik sorumluluk değil, aynı zamanda şirketlerin daha geniş bir müşteri kitlesine ulaşmalarını sağlayarak ekonomik getirilerini yükselten stratejik bir yatırımdır. Hem dünya hem de Türkiye ölçeğinde, bu yüksek oranlar, erişilebilirlik konusunun daha fazla gündeme alınması gerektiğinin altını çizmektedir.
Turizm sektörü özelinde incelendiğinde sektörün merkezi olan misafir memnuniyeti açısından da erişilebilirlik büyük önem taşımaktadır. Bir bireyin bilet alma sürecinden yolculuğuna, konaklamasına kadar tüm aşamaları kapsayan kolektif bir süreçtir. Bu noktada engelli bir bireyin tüm bu aşamaları bireysel bir şekilde, rahatça gerçekleştirebiliyor olması Erişilebilir Turizm olarak değerlendirilir. Turizm tesisleri bağlamında fiziksel bazı yasal zorunluluklar bulunuyor ve bu sebeple tesisler bu konuda çalışmalar yaparak misafir deneyimini iyileştirmeye çalışıyor. Otellerde bulunan engelli rampaları, sesli anonslar, yazılı bilgi notları gibi düzenlemeler engelli bireylerin konaklama deneyimlerini iyileştirecek etkili çözümlerden bazıları olarak karşımıza çıkıyor. Peki uçak biletini alamayan, otel rezervasyonunu yapamayan bir misafir otele gelebilir mi?
Tabiki hayır. Bu kolektif sürecin her aşamasının bireyler için kullanılabilir olması gerekiyor. Bu sebeple tatil deneyiminin ilk adımı olan rezervasyon sürecinin de erişilebilir olması büyük önem taşıyor. Yani otellerin, acentelerin, havayolu şirketlerinin websitelerinin erişilebilirlik standartlarına göre tasarlanmış olması gerekiyor.
Şimdi birkaç saniyeliğine görme engelli bir birey olduğunuzu düşünün. Tatil yapmak için otel rezervasyonu yapmak istiyorsunuz. Ancak siteye girdiğinizde otelin görsellerini göremiyorsunuz çünkü bu görsellerin size betimlenmesini sağlayan alternatif metinler doğru şekilde girilmemiş ya da bir şekilde son adıma geliyorsunuz ödeme yapmak istiyorsunuz ama kart bilgilerinizi gireceğiniz alanı bulamıyorsunuz çünkü site erişilebilirlik standartlarına göre tasarlanmamış. Böyle bir durumda ne yapardınız? Tahminimce sizi düşünerek websitelerini tasarlamış başka bir şirkete yönelirdiniz.
2024 senesinde erişilebilirliğin önemini anlayan ve sürdürülebilirliğe yatırım yapmak isteyen Maxx Royal Otel, Binclusive ile dijital kanallarını herkes için kullanılabilir hale getirdi. Peki bu kararı neden aldılar?
Yazının başında bahsettiğim engelli insan sayısı ve oranının aslında yeni bir müşteri segmenti olduğunu düşünürsek ve Dünya nüfusunun giderek yaşlanması ve erişilebilir turizmin yaşlı bireyler için de işlevsel bir ihtiyaç olduğunu varsayarsak; websitelerini erişilebilir hale getirmenin turizm sektöründeki firmalar için farklı bir müşteri segmentine ulaşmak ve rakiplerine avantaj elde etmekte güçlü bir silah olacağını görebiliriz.
Buna ek olarak erişilebilirliğin sosyal sürdürülebilirliğin bir ayağı olması da bu konuda çalışmalar yapmanın marka imajına fayda sağlayacak, geri dönüşü yüksek bir yatırım olacağını göstermektedir. Websitelerini erişilebilir hale getirdikten sonra 3 Aralık Dünya Engelliler Gününde sitelerine pop-up ile farkındalık iletişimi yapan ve sosyal medyada duyurular yapan Maxx Royal engelli kullanıcılar arasında takdir görüp engelli bireylerin seyahatleri için daha cazip hale geldi.
Websitesini erişilebilir hale getirmek bir firma için yasal bir zorunluluk, etik bir gereklilik olmanın yanında daha önce bahsettiğim gibi güçlü bir satış ve pazarlama silahıdır. Peki bunu gözlemlemek ve ölçümlemek mümkün mü?
Binclusive; çalıştığı firmalara erişilebilirlik testleri, hataları düzeltecek iyileştirmeler sunar ve sonraki adımda da yaptıkları yatırımın geri dönüşünü görebilmeleri için analitikler sunar. 2024 yılı sonunda oluşturduğumuz etki raporunda 3 ay içerisinde 69.204 engelli kişinin erişilebilirlik aracımızı kullanarak daha iyi bir müşteri deneyimi yaşadığını ve bizlerle çalışan firmaların da %5 oranında müşteri segmentini arttırdığını gözlemledik.
Yani erişilebilir olan firmaların tercih edilmesinde gözle görülür bir artış gözlemleniyor ve bu çalışmaların marka imajındaki olumlu etkisi de sosyal etki alanındaki yarışmalar ile ödüllendiriliyor.
Erişilebilirlik, turizm sektöründe yalnızca bir zorunluluk değil, aynı zamanda büyük bir fırsattır. Her bireyin eşit şekilde seyahat etme hakkı, işletmelere geniş bir müşteri kitlesine ulaşma imkânı sunar. Erişilebilirlik standartlarını benimseyen tesisler, engelli bireylerin yanı sıra yaşlılar, çocuklu aileler ve geçici sağlık sorunları yaşayan kişiler gibi farklı grupların ihtiyaçlarını da karşılar. Bu da işletmelere daha fazla ziyaretçi ve dolayısıyla daha yüksek gelir anlamına gelir. Ayrıca, erişilebilirlik yatırımları, markanın sosyal sorumluluk bilincini pekiştirir ve olumlu bir imaj yaratır. Sosyal sürdürülebilirliğe katkı sağlamak, yalnızca toplumda takdir toplamakla kalmaz, aynı zamanda işletmenin uzun vadeli başarısını garanti eder. Erişilebilir turizm, rekabet avantajı sağlar ve sektörde öne çıkmak isteyen işletmeler için güçlü bir pazarlama aracıdır.
Eğer işletmenizin erişilebilirliğini öğrenmek ve tamamen erişilebilir dijital kanallar yaratmak istiyorsanız. Şimdi bizimle ilk demo görüşmenizi planlayabilirsiniz.
